Thủ tướng Canada Justin Trudeau và Tổng thống Mexico Andrés Manuel López Obrador sẽ tới Nhà Trắng vào ngày 18-11 để gặp Tổng thống Mỹ Joe Biden trong Hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo Bắc Mỹ đầu tiên kể từ năm 2016.

Tổng thống Mỹ Joe Biden họp trực tuyến với Thủ tướng Canada Justin Trudeau hồi tháng 2. Ảnh: Reuters

CNN dẫn tuyên bố từ Nhà Trắng cho biết, tại hội nghị này, Mỹ-Mexico- Canada sẽ tái khẳng định mối quan hệ bền chặt và hội nhập của họ đồng thời vạch ra một lộ trình hợp tác mới nhằm chấm dứt đại dịch COVID-19 và thúc đẩy an ninh y tế; năng lực cạnh tranh và tăng trưởng công bằng, bao gồm cả biến đổi khí hậu; và một tầm nhìn khu vực về vấn đề di cư.

Đã 5 năm kể từ khi các nhà lãnh đạo triệu tập cho hội nghị thượng đỉnh ba bên. Không có hội nghị thượng đỉnh chính thức nào giữa lãnh đạo ba nước được tổ chức trong thời gian cựu Tổng thống Donald Trump đương nhiệm. Hội nghị thượng đỉnh lần này diễn ra ngay sau khi Mỹ bắt đầu nới lỏng các hạn chế đi lại đối với những du khách đã được tiêm vaccine đầy đủ từ Canada và Mexico, nới lỏng các lệnh cấm kéo dài hơn 18 tháng.

Tại hội nghị này, Thủ tướng Trudeau sẽ có cuộc gặp trực tiếp với nhà lãnh đạo nước chủ nhà Biden. Thủ tướng Trudeau cho biết ông sẽ sử dụng cuộc gặp với ông Biden tại Phòng Bầu dục để nhấn mạnh sức sống kinh tế của thương mại lục địa và tầm quan trọng của chuỗi cung ứng tích hợp, trong bối cảnh Tổng thống Biden dường như có ý định xúc tiến chiến lược "Mua hàng Mỹ" trong lĩnh vực ô-tô và các dự án cơ sở hạ tầng.

Ông Trudeau nói: "Kể từ khi ông Biden đắc cử, chúng tôi đã nói về mối quan ngại của chúng tôi đối với chiến lược "Mua hàng Mỹ" vốn đặt ra thách thức đặc biệt không chỉ với các công ty và người lao động ở Canada, mà còn ở Mỹ, vì sự tích hợp trong chuỗi ung ứng nói riêng và nền kinh tế của hai nước nói chung. Việc người Mỹ áp đặt thêm rào cản và hạn chế đối với thương mại giữa hai nước sẽ phản tác dụng".

Chủ nghĩa bảo hộ "làm nóng" thượng đỉnh Mỹ-Canada cũng như thượng đỉnh ba bên. Các động thái bảo hộ của Tổng thống Biden được phe Dân chủ trong Quốc hội ủng hộ và được các tổ chức công đoàn Mỹ hoan nghênh, nhưng bị các nhà lãnh đạo doanh nghiệp của Mỹ, Canada và Mexico phản đối.

Lance Fritz, Giám đốc điều hành Union Pacific Corporation, kêu gọi các nhà lãnh đạo của ba nước loại bỏ chủ nghĩa bảo hộ và xây dựng một nền kinh tế Bắc Mỹ mạnh mẽ hơn, hội nhập hơn để cả ba quốc gia có thể cạnh tranh tốt hơn trên quy mô toàn cầu. Các nhà lãnh đạo doanh nghiệp kêu gọi ba quốc gia thực hiện đầy đủ Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) phiên bản mới và xây dựng chuỗi cung ứng khu vực linh hoạt, tăng cường độc lập về năng lượng, và tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại nhằm mang lại lợi ích cho doanh nghiệp, nông dân và người lao động ở cả ba quốc gia.

Perrin Beatty, Chủ tịch Phòng Thương mại Canada, bày tỏ hy vọng Thủ tướng Trudeau cũng sẽ phản đối nỗ lực của Thống đốc bang Michigan Gretchen Whitmer muốn đóng cửa đường ống dẫn dầu Line 5 - vận chuyển 540.000 thùng dầu mỗi ngày. Nếu Line 5 ngừng hoạt động, 30.000 việc làm tại Ontario và Quebec - hai tỉnh đông dân nhất Canada - sẽ gặp rủi ro.

Canada và Mỹ từng có quan hệ đối tác chiến lược, nhưng điều đó đã bị thay thế bởi chủ nghĩa bảo hộ của Mỹ, được thúc đẩy bởi tình hình chính trị trong nước, ông Beatty nói. Ông Beatty nhấn mạnh Canada có trữ lượng lớn các khoáng sản quan trọng cần thiết cho ngành công nghiệp quốc phòng, các nhà sản xuất ô-tô điện và các sản phẩm tiêu dùng, chẳng hạn như điện thoại thông minh. Nắm giữ một lượng lớn nguồn cung khoáng sản này, Canada có thể là một nhân tố quan trọng của giải pháp để khu vực công nghiệp Mỹ không phụ thuộc vào Trung Quốc.

KHẢ ANH